TİROİD NODÜLÜNE ALKOL ENJEKSİYONU
Alkol enjeksiyonu 1 adlı resimde pembe renkli
kelebek şeklindeki organ boynun ön tarafındaki
tiroid bezidir. Sarı ile gösterilen ise kistik
tiroid nodülüdür.
Alkol enjeksiyonu 2 adlı resimde tiroid ince iğne
biyopsisi ile nodül içindeki sıvının enjektöre
çekildiğini görüyorsunuz.
Alkol enjeksiyonu 3 adlı resimde ise sıvısı çekilen
nodüle kırmızı renk ile temsil edilen steril etil
alkolün tiroit ultrasonografisi ile girilerek
verildiğini görüyorsunuz.
Alkol enjeksiyonu 4 adlı resimde ise uzun vadeli
takipte kistik tiroid nodülünün ufaldığını
görüyorsunuz.
ALKOL ENJEKSİYONU TİROİD
Bugün tiroid ameliyatlarında kullanılan teknik 1908
yılında Amerika'da Dr. Mayo ve Dr. Plummer
tarafından geliştirilmiştir ve Mayo Kliniği'nin
dünyaca ünlenmesine katkıda bulunmuştur. Bu tarihten
önce guatr ameliyatı akabinde ölenlerin oranı % 20
iken, Dr. Mayo ve Dr. Plummer tarafından bulunan
teknik ile guatr ameliyatı sonrası ölüm oranı daha
1900'lü yıllarda % 3’e inmiştir. Tiroit
hastalıklarının tedavisinde 1914 yılında keşif
edilen levothyroxine etken maddeli (piyasa ismi
Euthyrox, Tefor ve Levotiron) ilaçlar, tiroid
tembelliğinde yani hipotiroidizmde kullanılmaktadır.
Tiroid bezinin hızlı çalıştığı hipertiroidizm
durumunda kullanılan Propisil 1947 yılında
onaylanmıştır. Görüldüğü üzere, 1947 yılından beri
tiroid hastalıklarının tedavisine yönelik kayda
değer bir gelişme, yeni bir ilaç yoktur. Tiroid
alanındaki en son gelişmelerden biri kistik tiroid
nodüllerine alkol enjeksiyonu tedavisi uygulamaktır.
Tiroid nodülü dediğimiz, tiroid bezinden kaynaklanan
yumru şeklinde dışarıdan görünen durumlardan
bazılarını alkol enjeksiyonu ile tedavi etmek
mümkün. Tiroid nodüllerine alkol enjeksiyonu 1990
yılı civarı İtalya’da geliştirilen bir yöntemdir.
Ülkemizde sınırlı sayıda merkezde yapılmaktadır.
Tiroid nodüllerine alkol enjeksiyonu hastayı
ameliyattan ve tiroid cerrahisinden kurtaran bir
yöntemdir.
Prof. Dr. Selçuk Can tiroid nodüllerine alkol
enjeksiyonu hakkında bilinmesi gerekenleri
yanıtladı.
Soru:
Tiroid nodüllerine alkol enjeksiyonu tedavisini
nerede uyguluyorsunuz?
Cevap:
Acıbadem Semtindeki Kadıköy Acıbadem Hastanesinde
ultrasonografi cihazı ile görerek nodül içine alkol
enjeksiyonu tedavisini uyguluyorum.
Soru:
Alkol enjeksiyonu tedavisine ne zaman başladınız?
Cevap:
1999 yılında Pisa Üniversitesine giderek, alkol
enjeksiyonunu ilk yapan gruplardan biri olan Dr.
Fabio Monzani yanında bu yöntemi öğrendim. 2000
yılında Türkiye’de bir hastama başarı ile uyguladım.
İtalya'da alkol enjeksiyonu yaptıran bir hastam ile
beraber sonuçları Türkiye Endokrinoloji ve
Metabolizma Hastalıkları Dergisinde 2001 yılında
yayınladım. Yayının linki:
http://www.turkjem.org/article_2874/Percutaneous-Ethanol-Injection-In-Thyroid-Nodules-Preliminary-Results-Original-Article
Soru:
Hangi nodüllere alkol enjeksiyonu uyguluyorsunuz?
Cevap:
Öncelikle nodülün iyi huylu olması gerekir. Hasta
başvurduğunda tiroid biyopsisi yaparak kanser olup
olmadığını araştırıyoruz. Nodülde kanser hücresi
varsa tedavisi cerrahidir. Hastayı ameliyata
yönlendiriyoruz. Nodül iyi huylu ise, ikinci aşamada
nodülün sıvı içerip içermediğine bakıyoruz. Bu
teşhis ancak tiroid ultrasonografisi ile konur.
Nodülün % 80-90 gibi büyük bir kısmı sıvı ile dolu
ise alkol enjeksiyonu tedavisini ilk seçenek olarak
uyguluyoruz. Önce nodülün içindeki sıvının tamamına
yakınını çekmek gerekir. Nodül içindeki sıvı yoğun
ise, akıcı değilse, yani iğne ile çekilemiyorsa,
alkol enjeksiyonu yapılamaz ve işlem iptal edilir.
Kist, yani sıvı içeren nodül iğne ile boşaltıldıktan
sonra nodül içine alkol enjeksiyonu yapılır. Enjekte
edilen alkol nodülün duvarında tahrişe neden olarak,
nodülün tekrar sıvı toplamasını ve nodül büyümesini
engeller. Bu sayede nodül ilaçsız ve ameliyatsız
küçülmüş olur.
Soru:
Alkol enjeksiyonunun başarısı nedir?
Cevap:
Başarı nodül hacminin %50 küçültülmesi olarak tarif
edildiğinde, alkol enjeksiyonunun başarısı %85'dir.
Tedavi sonrasında dışarıdan bakmak ile görülebilen
nodül, artık dışarıdan görülemez hale gelir. Bazen
tamamen yok olabilir.
Soru:
Alkol enjeksiyonunun yan etkileri nelerdir?
Cevap:
Alkol tiroid içindeki kistik nodüle enjekte
edildiğinde yaptığı tahriş etkisi ile ağrıya neden
olur. Kişinin ağrı eşiğine göre bu
ağrı orta şiddette veya yüksek şiddette olabilir.
Ağrı olması beklenen bir durumdur. İşlemden önce
lokal anestezi yapılır. Kanama, enfeksiyon, ciltte
morarma, ses kısıklığı, Horner Sendromu, juguler ven
trombozu, larenks nekrozu ve cilt nekrozu daha az
sıklıkta görülen yan etkilerdir. Alkolün tiroid
dışına taşıp, tiroidin hemen altından geçen ses teli
sinirini tahriş etmesi ses
kısıklığına sebep olabilir. Ses kısıklığı gelip
geçicidir, nadiren kalıcı olabilir.
Soru:
Eklemek istediğiniz başka nokta var mı?
Cevap:
Alkol enjeksiyonu tiroid alanında 1947 yılından beri
ilk yeni tedavi metodudur. Alkol
enjeksiyon tedavisinin bu alanda tecrübeli
hekimlerce yapılması doğru olur. Alkol enjeksiyonu
hastayı ameliyat olmaktan kurtarabilir. Alkol
enjeksiyon işleminden netice alınamaz ise ameliyat
yapılması uygun olur. Tiroid ameliyatında tiroidin
tamamı veya tamamına yakını alındığından hastada
otomatik olarak tiroid tembelliği gelişir. Normal
çalışan tiroid bezi tembelliğe girer. Ömür boyu
tiroid hapı alınması gerekir. Bu da metabolizmada
yavaşlama, vücutta ödem tutulması ve kilo artışı
gibi belirtilere neden olur. Ameliyat sonrasında da
%3 veya daha az oranda ses kısıklığı, tiroide komşu
olan paratiroit bezlerinin zarar görmesi sonucunda
kalsiyum düşüklüğü gelişebilir. Bu yüzden kist
sıvısı içeren tiroid nodüllerinde alkol
enjeksiyonunu ilk seçenek tedavi olarak öneriyoruz.
Hızlı çalışan tiroid nodüllerinde alkol enjeksiyonu
ise ameliyat ve radyoaktif iyot tedavisi gibi daha
etkili yöntemlerin ardından son seçenek olarak
gündeme gelebilir. Bizim şu an tercihimiz sadece
nodülü sıvı ile dolu olan tiroid hastalarına yani
tiroid kistlerine alkol enjeksiyonu uygulamaktır.
Yazım Tarihi: 22 Mayıs 2015
Prof. Dr. Selçuk Can
Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı
|