Haşimato hastalığı (İngilizce adı ile Hashimoto’s thyroiditis), Türkçe adı ile Hashimoto tiroiditi son yıllarda oldukça sık görülen bir sorundur. Kadınlarda fazlaca görülmesine rağmen artık erkeklerde de görülmeye başlamıştır. Türkiye’de son on yıldır Haşimato hastalığı ve buna bağlı tiroid tembelliğinin bir salgın boyutunda olduğunu söyleyebiliriz. Haşimato hastalığında tiroid bezi vücudumuzda normalde mikroplar ve yabancı maddeler ile savaşma görevini üstlenmiş bizim bağışıklık sistemimizin ürettiği antikorların hücumuna maruz kalmaktadır. Normalde tiroid bezi içinde tiroid hormonları T4 ve T3 ün yapımında rol alan tiroid peroksidaz kısa adı ile TPO adlı enzim bulunur. Haşimato hastalığında bağışıklık sistemi bu TPO maddesini tanıyamaz ve ona karşı antiTPO antikorunu üretir. T4 ve T3 tiroid bezi içinde tiroglobulin adlı moleküle bağlı halde depolanır. Normal kişilerde tiroglobulinde bir sorun yoktur. Haşimato hastalığında hastanın bağışıklık yani immun sistemi tiroglobuline karşı antitiroglobulin kısa adı ile antiTG antikoru,yani antitg antikoru üretir. AntiTG ve AntiTPO antikoru Haşimato hastalığı (Hashimoto tiroidit) olan kişilerde tiroid bezine gidip tiroid bezini tahrip eder. Bu tahribat konunun uzmanı tarafından yapılan tiroid ultrasonografisinde direk olarak görülür ve anlaşılır. Haşimato hastalığına yol açan antiTPO ve antitiroglobülin tiroidin büyük kısmını tahrip edebilir. Sonuçta tiroid hormonu üretiminin azalır ve hipotiroidi yani tiroid tembelliği gelişir. Tiroid Tembelliği, hipotiroidizm, metabolizmayı yavaşlatır ve kolay kilo almaya yol açar. Haşimato hastaları rejim yapsa bile kolay kilo veremez. Hashimoto tiroiditi kabızlığa, soğuk tahammülsüzlüğü, el ve ayakların sürekli üşümesine ve adet düzensizliğine yol açabilir. Haşimato ile gelişen hipotiroidi, hastaların bir kısmında cinsel isteksizlik, yorgunluk, hatta depresyona neden olur. Hipotiroidi bu hastalarda saç ve cilt kurumasına, tırnak kırılmasına sebep olur. Tırnaklar incelir, kat kat ayrılır ve soyulur. Saç ve tırnaklar parlaklığını kaybeder. Saçların dökülmesi başlayabilir. En kötüsü ise kaşların dökülmesi ve kaş incelmesi oluyor çünkü buna bir çare bulunamıyor.

TEHLİKELİ SONUÇLARI DA VAR

Hashimoto tiroiditi hastalarında kolesterol yüksekliği olabiliyor. Haşimato hastalarında tespit edilen nodüllerin, kanser olup olmadığını bulmak için ultrasonografi altında tiroid ince iğne biyopsisi yapılması gerekebilir. Haşimato nun bazı hastalarda unutkanlık ve bunamaya sebep olabileceği biliniyor.

HAŞİMATO HASHIMOTO RİSKİNİZ VAR MI?

Haşimato hastalığı en sık orta yaşlı kadınlarda görülür. Ancak kadın hayatının önemli devrelerinde ve geçiş dönemlerinde de sık olarak Hashimoto tiroiditi ne rastlıyoruz: menopoza girerken, gebelik öncesinde, gebelik esnasında veya hamilelikten sonra veya genç kızlığa ilk adımın atıldığı ergenlik dönemlerinde hastalığa rastlanma sıklığı artar. Stresli dönemlerde, korku, endişe, telaş ve heyecanların yoğun olduğu durumlarda Haşimato direk ve ani başlayabilir. Haşimato hastalığı bazı hastalarda genetiktir. Hashimoto tiroiditi teşhis edilen kızların kadınların anneleri, kızları, kız kardeşleri ve teyzelerinde de hastalığın araştırılması tavsiye edilmektedir. Risk altındaki aile bireyleri serbest T4, serbest T3, TSH, Anti-TPO ve Anti-TG testlerini yaptırsınlar. TSH değeri 4,2 den yüksek olan kadınlarda rutin olarak Anti-TPO testinin yapılmasını öneriyoruz. Eğer anne, kız kardeş veya teyzenizde Haşimato tanısı varsa, en azından TSH düzeyini ölçtürmeli serbest T4, serbest T3, TSH, Anti-TPO ve Anti-TG testlerini yaptırmayı düşünmelisiniz.

HAŞİMATO TEDAVİSİ

Kötü haber HAŞİMATO tedavisinin olmaması. Televizyon ve internet sitelerinde bazı vitaminlerin, selenyumun ve dereotu vs gibi yiyeceklerin buna çare olduğu tamamen iyimser bir iddia. Bunların ne bir zararı ne bir faydası bulunmaktadır. İsteyen kullanabilir ancak Hoshimato’nun düzelmesine bir katkıda bulunmazlar. Endokrinoloji ve Metabolizma Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Can Hashimato da tiroid tembelliği başladığında tiroid hapı ile tedavi yapılması gerektiğini ve bu tedavinin ömür boyu sürmesi gerektiğini söyledi.